ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ අත්අඩංගුවට ගැනීම: මානව හිමිකම් කොමිසම ජනපතිට පිළිතුරු දෙයි
ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත (PTA) යටතේ පුද්ගලයින් අත්අඩංගුවට ගැනීම සම්බන්ධයෙන් මෙන්ම හදිසි නීතිය ක්‍රියාත්මක වන අවස්ථා සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව සිය ස්ථාවරය පැහැදිලි කර ඇත.
එම කොමිෂන් සභාව නිකුත් කළ සම්පූර්ණ නිවේදනය පහත දැක්වේ.
1979 අංක 48 දරන ත්‍රස්තවාදය වැලැක්වීමේ පනත (PTA) සහ බලාත්මක වන විට හදිසි නීති තත්වය යටතේ පුද්ගලයන් අත්අඩංගුවට ගැනීම සහ රඳවා තබා ගැනීම සම්බන්ධයෙන් අතිගරු ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා විසින් නිකුත් කරන ලද නියෝග මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව සාදරයෙන් පිළිගනී. මේ සම්බන්ධයෙන් කොමිෂන් සභාවට එහි බලතල, කර්තව්‍ය සහ රාජකාරි ක්‍රියාත්මක කිරීමට විධාන මඟින් පහසුකම් සැලසෙන අතර, අතිවිශේෂ නීති යටතේ අත්අඩංගුවට ගැනීමට සහ රඳවා තබා ගැනීමට යටත් වන පුද්ගලයන්ට ලබා දී ඇති ආරක්ෂාව තහවුරු කරනු ඇති බවට සැකයක් නැත.
ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත අහෝසි කිරීමට රජය ගත් තීරණය ද කොමිසම සාදරයෙන් පිළිගන්නා අතර ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීමට යෝජිත ජාතික ආරක්ෂක නීති ජාත්‍යන්තර මානව හිමිකම් ප්‍රමිතීන්ට අනුකූල බව සහතික කිරීමේ අවශ්‍යතාවය රජයේ අවධානයට යොමු කිරීමට අපේක්ෂා කරයි.
මේ සම්බන්ධයෙන් ත්‍රස්තවාදය මැඩලීමේදී මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීම සහ ප්‍රවර්ධනය කිරීම පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ විශේෂ වාර්තාකරු විසින් හඳුනාගෙන ඇති (මෙතැන් සිට විශේෂ වාර්තාකරු) විසින් කෙටුම්පත් කරනු ලබන ඕනෑම අනාගත ජාතික ආරක්ෂක නීති සම්පාදනයක අනිවාර්ය අංගයක් විය යුතු පහත සඳහන් අංග කොමිෂන් සභාව නිර්දේශ කරයි.
මෙම නිර්දේශ http://www.ohchr.org/EN/Issues/Terrorism/Pages/Issues.aspx හි ඇති වාර්තාකරුගේ විවිධ වාර්තා වල අඩංගු වේ.
.ජාතික ආරක්ෂක නීති ජාත්‍යන්තර මානව හිමිකම් ප්‍රමිතීන්ට සහ ප්‍රතිපත්තිවලට අනුකූල බව සහතික කිරීම සඳහා රජය සමඟ සංවාදයේ යෙදීමට සහ එහි සහාය ලබා දීමට කොමිෂන් සභාවට හැකි වනු ඇතැයි අපේක්ෂා කරමින් එම නිර්දේශ ගරු අමාත්‍යතුමා සමඟ බෙදාගෙන ඇත:
- ත්‍රස්තවාදයේ අර්ථ දැක්වීම: ත්‍රස්තවාදය යනු ක්‍රියාවක් හෝ තැත් කළ ක්‍රියාවක් වන අතර එම;
I ක්‍රියාව:
(අ) චේතනාන්විතව ප්‍රාණ ඇපකරුවන් ලෙස අල්ලා ගැනීම ; හෝ
(ආ) සාමාන්‍ය ජනගහණයෙන් හෝ එහි කොටසක එක් අයෙකුට හෝ වැඩි ගණනකට මරණය හෝ බරපතළ ශාරීරික තුවාල සිදු කිරීමට අදහස් කිරීම; හෝ
(ඇ) සාමාන්‍ය ජනගහනයේ හෝ එහි කොටසක එක් අයෙකු හෝ වැඩි ගණනකට එරෙහිව මාරාන්තික හෝ බරපතල ශාරීරික හිංසනයට සම්බන්ධ වීම; හා
ii මෙම ක්‍රියාව සිදු කරනු ලබන්නේ හෝ වෑයම් කරන්නේ චේතනාන්විතව:
(අ) සාමාන්‍ය ජනතාව තුළ හෝ එහි කොටසක් තුළ භීෂණකාරී තත්ත්වයක් ඇති කිරීම; හෝ
(ආ) රජයකට හෝ ජාත්‍යන්තර සංවිධානයකට යමක් කිරීමට හෝ කිරීමෙන් වැළකී සිටීමට බල කිරීම; හා
iii. මෙම ක්‍රියාව අනුරූප වන්නේ:
අ) ත්‍රස්තවාදයට අදාළ ජාත්‍යන්තර සම්මුතීන් සහ ප්‍රොටෝකෝලවලට හෝ ත්‍රස්තවාදයට අදාළ ආරක්ෂක මණ්ඩලයේ යෝජනාවලට අනුකූල වීම සඳහා පනවන ලද ජාතික නීතියේ බරපතල වරදක් පිළිබඳ අර්ථ දැක්වීම; හෝ;
(ආ) ජාතික නීතිය මගින් අර්ථ දක්වා ඇති බරපතල අපරාධයක සියලුම අංග.
2 සාක්ෂි භාරය – ‘වඩාත්ම සුවිශේෂී තත්වයන් යටතේ, පුද්ගලයන් රඳවා තබා ගැනීම යුක්ති සහගත කිරීම සඳහා වර්තමාන, සෘජු සහ අත්‍යවශ්‍ය තර්ජනයක් එල්ල කරන්නේ නම්… පුද්ගලයා එවැනි තර්ජනයක් එල්ල කරන බව පෙන්වීමට ඔප්පු කිරීමේ භාරය රාජ්‍ය පාර්ශවයන් මත පවතී. විකල්ප ක්‍රියාමාර්ගවලින් ආමන්ත්‍රණය කළ නොහැකි අතර, රඳවා තබා ගැනීමේ කාලය සමඟ එම බර වැඩි වේ.’
- රඳවා තබා ගැනීම පිළිබඳ අධිකරණ සමාලෝචනය: රැඳවියාගේ අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය වීම වැලැක්වීම සඳහා එවැනි රැඳවුම් අධිකරණයක් විසින් කඩිනම් සහ විධිමත් ආකාරයෙන් සමාලෝචනය කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වේ. මේ සම්බන්ධයෙන්, නෛතික නිර්ණායක මත පදනම්ව නඩුවේ සුදුසුකම් තක්සේරු කිරීමට සහ රඳවා තබා ගැනීම යුක්ති සහගතද යන්න තීරණය කිරීමට අධිකරණයට සැමවිටම බලය තිබිය යුතු අතර, එසේ නොවේ නම්, රැඳවියා නිදහස් කිරීමට බලය ලබා දිය යුතුය. බලහත්කාරයෙන් අතුරුදහන් කිරීම් වැළැක්වීම සඳහා රඳවා තබා ගැනීම පිළිබඳ අධිකරණ සමාලෝචනය අත්‍යවශ්‍ය වේ.
- සාධාරණ නඩු විභාගයකට ඇති අයිතිය – රැඳවියාගේ උසාවිවලට ප්‍රවේශ වීමේ අයිතිය ඇතුළු සාධාරණ නඩු විභාගයකට ඇති අයිතිය පිළිගත යුතු අතර සම්පූර්ණයෙන්ම ගරු කළ යුතුය. මානව හිමිකම් සම්මුතිවල පිළිගැනීමට අමතරව, සාධාරණ නඩු විභාගයකට ඇති අයිතිය ජාත්‍යන්තර මානුෂීය නීතිය, ජාත්‍යන්තර අපරාධ නීතිය, ත්‍රස්ත විරෝධී සම්මුතීන් සහ සම්ප්‍රදායික ජාත්‍යන්තර නීතිය තුළ පිළිගෙන ඇති බව සැලකිල්ලට ගත යුතුය.
- ත්‍රස්තවාදී වැරදි සඳහා මරණීය දණ්ඩනය භාවිතා කිරීම: මරණීය දණ්ඩනය වැලැක්වීමක් ලෙස ක්‍රියා කරන බවට සාක්ෂි නොමැති බැවින් අනාගත ආරක්ෂක නීතියක් මගින් ත්‍රස්තවාදී වැරදි සඳහා දඬුවමක් ලෙස මරණීය දණ්ඩනය පැනවීම නොකළ යුතුය. ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ මරණ දඬුවම පැනවිය නොහැකි බව සඳහන් කළ යුතුය. ශ්‍රී ලංකා මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව දැනටමත් මරණ දඬුවම අහෝසි කරන ලෙස ඉල්ලා ඇත.
- පාපොච්චාරණ පිළිගත හැකි බව: දිගු කලක් පරිපාලනමය වශයෙන් රඳවා තබාගැනීම් සමඟ සම්බන්ධ වූ පාපොච්චාරණ පිළිගැනීම සක්‍රීය කිරීම, වධහිංසා පැමිණවීමට සහ අයහපත් ලෙස සැලකීමට ඉඩක් නිර්මාණය කරයි. එබැවින්, සිවිල් සහ දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර සම්මුතියේ (ICCPR) 7 වැනි වගන්තිය උල්ලංඝනය කරමින් ලබා ගන්නා ලද ඕනෑම පාපොච්චාරණයක් හෝ ප්‍රකාශයක්, එනම් වධහිංසාවට එරෙහි තහනම, කිසිදු නීතිමය ක්‍රියාමාර්ගයක සාක්ෂියක් ලෙස භාවිත නොකළ යුතුය. සාක්ෂි වශයෙන් පිළිගත හැක්කේ අධිකරණ නිලධාරියෙකුට ස්වේච්ඡාවෙන් කරන ලද පාපොච්චාරණයන් පමණි.
- ස්වාධීන නීති නියෝජනය සඳහා ප්‍රවේශය: රැඳවියන්ට ස්වාධීන නීති උපදේශකයෙකු වෙත ප්‍රවේශය ඇති බව සහතික කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වන අතර, නීති උපදේශක සමඟ පුද්ගලික සහ අධීක්ෂණ උපදේශන ලබා ගැනීමට හැකි වේ.
- සාක්ෂි හෙළිදරව් කිරීම: රාජ්‍යය විසින් රැඳවියාට ඔහු/ඇය රඳවා තබා ගැනීමට තීරණය කරන ලද සාක්ෂියේ හරය අවම වශයෙන් හෙළි කළ යුතුය.
හදිසි අවස්ථා වලදී මානව හිමිකම් ආරක්ෂා කිරීමේ අවශ්‍යතාවය ජාත්‍යන්තර මානව හිමිකම් නීතියට අනන්‍ය නොවන අතර එය ශ්‍රී ලංකාවේ නීති විද්‍යාවේ ද දක්නට ලැබෙන බව මතක තබා ගත යුතුය. නිදසුනක් වශයෙන්, සුනිල් කුමාර රුද්‍රිගෝ එදිරිව චන්ද්‍රානන්ද ද සිල්වා (1997 අගෝස්තු 19 ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේ වාර් තා) ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ප්‍රකාශ කළේ, අත්අඩංගුවට ගන්නා අවස්ථාවේ දී අත්අඩංගුවට ගැනීමට හේතු පිළිබඳව දැනුම් දීමට පුද්ගලයකුට ඇති අයිතිය සහ රැඳවුම් භාරයේ සිටීමේ අයිතිය සාධාරණ කාලසීමාවක් තුළ අධිකරණ අධිකාරියක් වෙත ඉදිරිපත් කිරීමට, හදිසි නීති රෙගුලාසි යටතේ රඳවා තබා ගැනීමේ අවස්ථාවන්හිදී පවා ගරු කළ යුතු විය.
අවසාන වශයෙන්, අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ඕනෑම සීමාවක් අවශ්‍යතාවය සහ සමානුපාතිකත්වය පිළිබඳ පරීක්ෂණවලට අනුකූල විය යුතු අතර ජාතික ආරක්ෂක නීති කෙටුම්පත් කිරීමේදී අධිකරණ සමාලෝචනයට යටත් විය යුතුය යන මූලධර්මයෙන් මඟ පෙන්වීමේ අවශ්‍යතාවය කොමිෂන් සභාව නැවත අවධාරණය කරයි.
ප්‍රකාශක – http://www.island.lk/index.php?page_cat=article-details&page=article-details&code_title=147686